Մատենագրութեան մէջ գրչագիր և տպագիր սկզբնաղբիւրների օգնութեամբ լուսաբանւում են Բարսեղ Կեսարացու կեանքի ու գործունէութեան, հայոց հետ ունեցած առնչակցութեան, մատենագրական ժառանգութեան հայերէն թարգմանութիւնների ժամանակի ու պարագաների հետ կապւած այլազան հարցեր: Կեսարացու թղթերի տեղեկութիւնների հիման վրայ բացայայտւում են նրա՝ Հայաստանում լինելու, նշանաւոր անձանց հետ թղթակցելու հանգամանքներն ու դրանց նշանակութիւնը, ըստ ամենայնի գնահատւում են հայ մատենագիրների տեղեկութիւններն այդ առումով: Բանասիրական քննութեան է ենթարկւում «Վեցօրեայի» հայերէն թարգմանութիւնը: Յունարէն բնագրի, հայերէն ձեռագրերի և վրացերէն թարգմանութիւնների տւեալներով հաստատւում է «Վեցօրեայի» թարգմանութեան ժամանակը, բացայայտւում են թարգմանութեան բնոյթն ու ինքնատիպութիւնները, սրբագրւում բազմաթիւ խաթարւած հատւածներ: