Աշխատութեան մէջ հրապարակւած աղբիւրների ու գրականութեան, մամուլի և արխիւային նորայայտ վաւերագրերի լոյսի տակ վեր են հանւած XIX դարի 70-80-ական թւականների արևմտահայ ազգային-ազատագրական շարժումները: Հեղինակը հանգամանօրէն անդրադարձել է այդ շարժումների սոցիալ-քաղաքական պատճառներին ու նշանակութեանը, լուսաբանել նրանց ղեկավար կազմակերպութիւնների, յատկապէս Կարինի «Պաշտպան հայրենեաց» կազմակերպութեան գործունէութիւնն ու դէրը, ազատագրական պայքարի գաղափարախօսութեանն ու պատմական հեռանկարները: