Գրքում քննարկւում են հայ ժողովրդի ազգային-ազատագրական և յեղափոխական պայքարի հարցերը XIX դարի 90-ական թթ. մինչև 1920 թթ. երբ ազգային-ազատագրական շարժումները թևակոխելով իրենց նոր շրջանը՝ սերտօրէն կապւում են յեղափոխական շարժումների հետ: Ցոյց է տրւում Հոկտեմբերեան սոցիալիստական մեծ յեղափոխականութեան յաղթանակի հետևանքով հայ ժողովրդի ազգային և սոցիալական ազատագրումն ու վերածնունդը: