Գիրքը դպրոցականների արտադասարանական ընթերցանութեան համար է, պատմում է Հայաստան աշխարհի բնութեան՝ գետերի, լճերի, լեռների, պատմական յուշարձանների, տեղանուների առաջացման, ինչպէս նաև նոր փոփոխութիւնների՝ Երևանի կառուցապատմական, Հրազդանի գործարանների և շատ ու շատ նման բաների մասին:
Պատմավէպի երկրորդ գիրքը նւիրւած է Յովսէփ Էմինի կեանքի այն շրջանին, որի ժամանակ 18-րդ դարի հայ ազատագրական շարժման ընթացք և ապագան անմիջականօրէն կապւում են Ռուսաստանի հետ:
Ականաւոր գրողի լայն ճանաչում գտած այս վէպը, որը հիսունական թւականների պատանիների սիրած գրքերից էր, այսօր էլ յափշտակութեամբ է կարդացվում և չի կորցրել իր ճանաչողական արժէքն ու դաստիրակչական ուժը: