Այս ուշագրաւ հատընտիրը՝ Զրոյց աշխարհի հետ, հանդիսանում է բանաստեղծուհու գրական ճանապարի հանրագումարը:
Գիրքը բաղկացած է երեք բաժիններից՝ հազար ու մի սէր, Հայաստանն իմ հայրենիքն է և Աստծոյ համբերութիւնը: Գրքում տեղեն գտած՝ սիրոյ, հայրենասիրական, քնարական և խոհափիլիսոփայական բանաստեղծութիւններում հեղինակը մարմնաւորում է մեծ հաւատ դէպի մարդը, որի հոգևոր աշխարհն արտայայտում է իր խառնւածքին յատուկ պատկերներով:
مندرجات
Հազար ու մի սէր
Հայաստանն իմ հայրենիքն է
Աստծոյ յարաբերութիւնը
«Շամիրամ» պոէմում հեղինակը պատկերել է հայոց Արա Գեղեցիկ արքայի և Ասորեստանի Շամիրամ թագուհու առասպելական սէրը:Մեծ զգացումի հոգեբանական բախումների մէջ Արա Գեղեցիկը նախընտրում է իր հայրենիքի սրբազան սէրը:
Գիրքը հեղինակի կեանքի որոշ յադւածների պատում-յուշագրութիւնն է, որտեղ Պարոյր Սեւակն իր մարդկային նկարագրի լուսաթաթախ գոյներով ներկայանում է որպէս էութիւն, որպէս բանաստեղծական արարումների կերպ ու տեսակ, որպէս հազւադէպ անհատականութիւն: